Η κόπωση είναι μια διαδικασία κατά την οποία το άτομο αισθάνεται ότι χρειάζεται ξεκούραση και συνδέεται με την αδυναμία του οργανισμού να λειτουργήσει φυσιολογικά.
Συνδέεται σε μεγάλο βαθμό με την έλλειψη του ύπνου, αλλά μπορεί να προκληθεί και από άλλα αίτια όπως π.χ. κάποια ασθένεια ή αδιαθεσία, κλπ. Η αίσθηση της κόπωσης γενικά έχει συνδεθεί με πολλούς παράγοντες, όπως:
- Έλλειψη ύπνου
- Εργασιακό ωράριο, συμπεριλαμβανομένων των υπερωριών και των εργασιών βάρδιας
- Οικογενειακές υποχρεώσεις
- Κοινωνικές υποχρεώσεις και δραστηριότητες
- Υψηλό άγχος
- Ιατρικοί λόγοι, συμπεριλαμβανομένων των διαταραχών ύπνου
- Χρήση ιατρικών φαρμάκων, κ.α.
Εάν είμαστε κουρασμένοι, δεν είμαστε σε εγρήγορση, δυσκολευόμαστε να συγκεντρωθούμε και η ικανότητα αντίδρασής μας είναι μειωμένη. Σε πολλές περιπτώσεις, μπορεί να μην αντιληφθούμε ότι είμαστε κουρασμένοι και να ξεπεράσουμε τα όριά μας, κάτι που είναι πιθανό να μας εμπλέξει σε ατύχημα γιατί σε κατάσταση κόπωσης δεν έχουμε την απαραίτητη εγρήγορση για να οδηγήσουμε με ασφάλεια.
Ο ύπνος είναι μια πολύ σημαντική και απαραίτητη βιολογική διαδικασία που βοηθάει στην αναζωογόνηση του οργανισμού, επηρεάζει την καθημερινή λειτουργικότητα του ατόμου αλλά και τη σωματική και ψυχική του υγεία.
Ο ύπνος είναι αναγκαίος και ωφέλιμος για τον οργανισμό και έχει υπολογιστεί ότι απαιτούνται τουλάχιστον 6-8 ώρες ύπνου για την ομαλή λειτουργία του ανθρώπινου οργανισμού. Σήμερα ωστόσο, υπολογίζεται ότι ένας στους τρείς ενήλικες αντιμετωπίζει διαταραχές ύπνου.
- στη μνήμη,
- στη μάθηση,
- στην κοινωνική συμπεριφορά,
- στο καρδιαγγειακό σύστημα,
- στο ανοσοποιητικό σύστημα,
- στο νευρικό σύστημα.
Συνεπώς, η έλλειψη ύπνου έχει ως αποτέλεσμα την έντονη υπνηλία σε ώρες που φυσιολογικά το άτομο πρέπει να είναι πλήρως ενεργό, ενώ προκαλεί εκνευρισμό, άγχος, απροσεξία και μειωμένη ικανότητα πνευματικής και σωματικής λειτουργίας.
Επιπλέον, η επαναλαμβανόμενη έλλειψη ύπνου μπορεί να οδηγήσει σε χρόνια υπνηλία, η οποία είναι δύσκολο να θεραπευτεί.
Για αυτό το λόγο, είναι σημαντικό να διατηρούμε ένα σταθερό πρόγραμμα ύπνου. Ο κιρκάδιος ρυθμός, ή όπως αποκαλείται διαφορετικά «το βιολογικό μας ρολόι», ενημερώνει το σώμα μας πότε να ξυπνήσει ή να κοιμηθεί. Το ρολόι αυτό συγχρονίζεται με εξωτερικά ερεθίσματα όπως η εναλλαγή φωτός- σκοταδιού και η ένταση εργασίας, με την πραγματική ώρα.
Η υπνηλία οφείλεται στη φυσιολογική επιθυμία για ύπνο λόγω του κιρκάδιου ρυθμού καθώς και στις ανάγκες του οργανισμού λόγω έλλειψης ύπνου. Η υπνηλία φυσιολογικά αυξάνεται λόγω του κιρκάδιου ρυθμού εκτός από τη νύχτα, στις πρώτες ώρες του πρωινού και στο μέσο
του απογεύματος, ενώ η υπνηλία λόγω έλλειψης ύπνου μπορεί να εμφανιστεί οποιαδήποτε στιγμή της ημέρας. Ο απαιτούμενος χρόνος ύπνου εξαρτάται από πολλές παραμέτρους και είναι διαφορετικός για τον καθένα από εμάς, αλλά σε γενικές γραμμές απαιτούνται 6 με 8 ώρες ύπνου για όλους.
Αν είμαστε άυπνοι για μεγάλες χρονικές περιόδους, το σώμα μας συγκεντρώνει την κούραση των προηγούμενων ημερών και στην πρώτη ευκαιρία ξεκούρασης θα χρειαστεί πολύ περισσότερο χρόνο ύπνου (μέχρι και υπερδιπλάσιο) για την επαναφορά του οργανισμού μας σε συνθήκες μη κόπωσης. Εάν για μεγάλες χρονικές περιόδους δεν κοιμόμαστε τον απαραίτητο χρόνο ώστε να ξεκουραστούμε, είναι πολύ πιθανό να νοσήσουμε. Είναι σημαντικό να γνωρίζουμε ότι τα επακόλουθα της έλλειψης ύπνου δρουν αθροιστικά. Για την επαναφορά μας από καταστάσεις συνεχιζόμενης αϋπνίας, συνήθως χρειάζονται 2 πλήρεις (6-8 συνεχιζόμενων ωρών) νύχτες ύπνου.
ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ
Σας ευχαριστούμε για την εμπιστοσύνη που μας δείχνετε όλα αυτά τα χρόνια. Θα χαρούμε να μάθουμε από τις παρατηρήσεις σας.